เขื่อนเจ้าพระยา
(เขื่อนแห่งแรกของประเทศไทย)
เชื่อว่าหลายคนคงไม่ค่อยทราบกัน ว่าเขื่อนที่ใช้เป็นที่กักเก็บน้ำ
ที่ใดถูกสร้างขึ้นเป็นแห่งแรกของประเทศไทย
และตั้งอยู่ที่จังหวัดใดของประเทศ เรามาทำความรู้จักไปพร้อมๆกัน
นะค่ะ.................
เขื่อนเจ้าพระยา เป็นเขื่อนทดน้ำขนาดใหญ่ที่สร้างขึ้นเป็นแห่งแรกของประเทศไทย ตั้งอยู่ที่บริเวณคุ้งบางกระเบียน หมู่ที่ 3 ตำบลบางหลวงอำเภอสรรพยา จังหวัดชัยนาท พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ได้เสด็จพระราชดำเนินเป็นองค์ประธานเปิดเขื่อน
เขื่อนเจ้าพระยามีลักษณะเป็นเขื่อนคอนกรีตเสริมเหล็ก ยาว 237.50เมตร สูง
16.5 เมตร ติดตั้งบานประตูเหล็กรูปโค้งสูง 7.50 เมตร
มีช่องระบายให้น้ำไหลผ่านขนาดกว้าง 12.50 เมตร จำนวน 1ช่อง
ประตูน้ำสำหรับเรือสัญจรติดกับเขื่อนด้านขวากว้าง 14 เมตร ยาว 170.50 เมตร
เรือขนาดใหญ่สามารถผ่านเข้าออกได้ บนสันเขื่อนมีสะพานกว้าง 7 เมตร
รับรถน้ำหนักบรรทุกไม่เกิน 20 ตัน
และมีทางระบายน้ำล้นฉุกเฉินสร้างบนคันกั้นน้ำซ้ายมือเหนือเขื่อนเจ้าพระยา
กว้าง 10เมตร ยาว 1,000 เมตร เพื่อช่วยระบายน้ำเมื่อเกิดอุทกภัย
อัตราการระบายน้ำผ่านเขื่อนสูงสุดประมาณ3,300 ลูกบาศก์เมตรต่อวินาที
แต่การปล่อยน้ำจะควบคุมให้อยู่ในระดับไม่เกิน 2,500 ลูกบาศก์เมตรต่อวินาที
เพื่อมิให้กระทบต่อพื้นที่ลุ่มต่ำริมแม่น้ำเจ้าพระยา
ทัศนียภาพ
รอบเขื่อน สวยงาม ช่วงเดือนมกราคมใน
บริเวณแม่น้ำเหนือเขื่อนจะมีฝูงนกเป็ดน้ำนับหมื่นมาอาศัยหากิน
เขื่อนนี้ใช้ประโยชน์ด้านการชลประทาน การทดน้ำเพื่อการเกษตร
โดยระบายน้ำจากแม่น้ำในภาคเหนือสู่ภาคกลางและอ่าวไทย
ส่งน้ำไปในพื้นที่เพาะปลูกภาคกลางเข้าคลองส่งน้ำสายใหญ่รวม5 สาย คือ
แม่น้ำน้อย แม่น้ำท่าจีน
คลองมะขามเฒ่า-อู่ทองคลองชัยนาท-ป่าสักและคลองชัยนาท-อยุธยาและยังใช้ผลิต
ไฟฟ้าสำหรับจ่ายในจังหวัด
ภาค
กลางสองฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา เรื่อยลงมาตั้งแต่ชัยนาทถึงอ่าวไทย
เดิมการเพาะปลูกในเขตพื้นที่ต้องอาศัยน้ำฝนเป็นหลัก
ปีที่ฝนแล้งเกษตรกรในอดีตจึงได้รับความเดือดร้อนอยู่เสมอ
ต่อมาในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ปี พ.ศ. 2491 ขณะที่หลายประเทศประสบภาวะขาดแคลนอาหารองค์การอาหารและเกษตรแห่งสหประชา ชาติ(FAO) จึงได้พิจารณาถึงความจำเป็นของโครงการเจ้าพระยาใหญ่อีกครั้งหนึ่ง เดือนตุลาคมปีนั้นกรมชลประทานจึงได้เสนอโครงการต่อกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ รัฐบาลพิจารณาเห็นชอบตามที่เสนอ ประกอบกับในปี พ.ศ. 2492 รัฐบาลได้เข้าเป็นสมาชิกธนาคารโลก จึงขอกู้เงินเพื่อสร้างโครงการเจ้าพระยาใหญ่ในเดือนกุมภาพันธ์พ.ศ. 2493 เป็นเงินจำนวน18 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
ทั้งนี้เป็นหลักพยานอันหนึ่งถึงความเพียรพยายามที่จะดำเนินการอันจะก่อ
ประโยชน์แก่ประเทศชาติโดยไม่ย่อท้อต่ออุปสรรค
ซึ่งนับว่าเป็นคุณสมบัติอันดีของคนไทย ตามคำชี้แจงของนายกรัฐมนตรีนั้น
ก็เห็นได้แล้วว่า
ความสำเร็จของเขื่อนเจ้าพระยาได้ส่งผลให้แก่พื้นที่นาทั้งสองฝั่งในระยะ
เริ่มแรกแล้วเพียงไร ข้าพเจ้าขออนุโมทนาด้วย
และขอบรรดาท่านผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในการนี้จงได้รับคำชมเชยทั่วกัน"
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น